We verwachten van de regering dat ze beleid maakt naar de toekomst, zodat boeren en agribusiness weten waar ze rekening mee moeten houden als het gaat om wetgeving. Helaas moeten we constateren dat dit met de PAS niet is gelukt. Het gevolg is dat er nu moet worden gerepareerd en er is ons al verzekerd door minister Schouten dat dit pijn gaat doen voor ieder. Het lijkt er in ieder geval op dat we te maken krijgen met substantiële veranderingen.
Veel impact
We zijn benieuwd welke veranderingen dit met zich mee zal brengen in het aantal dieren en het aantal bedrijven. Duidelijk is dat de impact in potentie groot zal zijn. Dit geldt in eerste instantie voor de vele boerengezinnen, die opnieuw de vraag op hun bordje krijgen of ze doorgaan of dat ze kiezen voor een zeker pensioen. Daarnaast heeft het op diverse plekken invloed in de agribusiness. Denk maar aan de hoeveelheid voer die moet worden gemaakt. Hoeveel fabrieken zijn er nog nodig in Nederland en welke producenten zijn nog in staat om een fabriek te sluiten vanwege het gescheiden houden van de voerlijnen. Een krimp van het aantal dieren zal hier hard aankomen. Vooral als dit gebeurt op de korte termijn. Ook de dierenartsen zijn sterk gekoppeld aan het aantal dieren en het aantal bedrijven. Zeker de praktijken voor rundveedierenartsen hebben nog nauwelijks een consolidatieslag gemaakt en deze ontwikkeling kan daar wel degelijk toe uitnodigen. Het alternatief is heftige concurrentie en het uitkleden van marges. Niet echt een wenkend perspectief. Ook de bedrijven die zijn gericht op het vervangen van het aantal dieren en de bedrijven die afhankelijk zijn van de verwerking van de dierlijke producten zullen goed moeten kijken naar de impact.
Nieuwe kansen
Zoals altijd brengt iedere verandering ook weer nieuwe kansen met zich mee. Zo kunnen we nadenken over de nieuwe kansen die ontstaan voor nieuwe concepten van dierhouderij; nieuwe technieken die het mogelijk maken om met minder uitstoot van stikstof toch een hogere dierlijke productie te realiseren of nieuwe mogelijkheden in de afzet door het ‘stikstof-vriendelijk’ produceren.
Vooruit kijken
Voor menig bedrijf is het nu tijd om op basis van de komende ontwikkelingen die huidige strategie nog eens te herijken. Kloppen de uitgangspunten nog en brengen de veranderingen in de omgeving aanpassingen in de strategie. Dit is een belangrijke taak voor de mensen die eindverantwoording dragen in de bedrijven en datzelfde geldt ook voor de mensen die commercieel verantwoordelijk zijn. Immers: Regeren is vooruitzien!
Arjen Dijkstra
Lieuwe Terpstra